O poetach londyńskiej grupy „Kontynenty” do której sam należałem, pisze się ostatnio w Polsce sporo. Powstawały prace naukowe o poszczególnych jej członkach, drukowano eseje krytyczne i recenzje, wydano kilka tomików ich wierszy.

Szkoda, że czytelnicy krajowi nie znają ani nazwiska Jana Darowskiego, ani wielu innych poetów piszących poza krajem. Czesław Miłosz, Gorzki wiersz.   

Sympatyczna niespodzianka: gruba koperta, a w niej książka: Powroty. Wybór wierszy Jana Darowskiego, opublikowana w ubiegłym roku w Raciborzu przez wydawnictwo Raciborskie Media.

Grudniowy numer miesięcznika społeczno – kulturalnego „Śląsk”, zamieszcza obszerny materiał poświęcony pamięci poety, eseisty, tłumacza Jana Darowskiego – syna ziemi raciborskiej, twórcy emigracyjnego. Jana Darowskiego – postaci dotychczas mało znanej, a tak znaczącej w życiu literackim powojennej emigracji.

W Londynie 4 lipca 2008 roku zmarł Jan Darowski, skromny polski emigrant, poeta, krytyk i tłumacz, duch niezależny, samouk o rozległych horyzontach zainteresowań. Pozostawił po sobie dwa zbiory wierszy, kilkadziesiąt przekładów poezji i garść esejów i wywiadów drukowanych w czasopismach.

„Artystyczne słowo polskie ma swoją cenę niezależnie od tego, gdzie zostało wypowiedziane”. Pisarz polski gdziekolwiek tworzy, jeżeli tworzy dzieła należy nie do dwóch różnych kultur – ale do wspólnej, ogólnonarodowej polskiej kultury. Stały pobyt na obczyźnie, brak bezpośredniego kontaktu z żywym językiem w jego rozlicznych i zmieniających się wcieleniach, jak również fakt szczupłego kręgu odbiorców literatury, wyraźnie wskazują na to, iż praca pisarza na obczyźnie jest jako jednak z najtrudniejszych.

Jan Darowski- kto to taki? Powyższe pytanie zada pewnie niejeden czytelnik w Polsce, nawet ten dość dobrze obeznany ze współczesną literaturą. O ile wiem, nie powstał do tej pory w naszym kraju jeszcze żaden, przynajmniej odrębny szkic, opisujący twórczość autora Drzewa sprzeczki.

Żaden tak gorzki i okrutny wiersz nie został napisany w Polsce. Znalazłem go w „Antologii poezji polskiej na obczyźnie” pod redakcją Bohdana Czaykowskiego, wydanej w 2002 r. (przez Czytelnik i Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie). Książka ta przeszła niezauważona, zapewne z powodu zbyt kapryśnego układu i braku indeksów.

NAJCIEKAWSZE ognisko poetyckie młodszej generacji poetów emigracyjnych nazywano grupą "Kontynenty",od tytułu pisma ukazującego się w Londynie. Początkowo było to pismo studenckie, jako "Życie akademickie" ukazujące się od 1950 r. Później "Życie" stało się dodatkiem do "Merkuriusza Polskiego" (1955-1858), wreszcie po kolejnych burzach nieodmiennie każdej prasie towarzyszących, w 1959 r. zrodziły się "Kontynenty" ukazujące się od 1964 r.